W dniu 28 czerwca 2025 na łamach „Ruchu Muzycznego” ukazała się recenzja 25. edycji festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu autorstwa Moniki Wrzesińskiej. Ze względu na charakter opublikowanej opinii, która wywołała poruszenie wśród naszej publiczności, czujemy się w obowiązku, by odnieść się do zawartych w niej zarzutów. Cenimy niezależność dziennikarską i w pełni doceniamy istotną rolę krytyki w środowisku artystycznym. W naszej ocenie jednak część sformułowań w recenzji godzi w wizerunek Sinfonii Varsovii i wymaga uzupełnienia.
Koncert 10 maja 2025 w Amfiteatrze Wolskiego Centrum Kultury odbył się pomimo wyjątkowo trudnych warunków pogodowych. Wraz ze współorganizatorem i gospodarzem tego wydarzenia – Wolskim Centrum Kultury, pragnącym otworzyć letni sezon właśnie z Sinfonią Varsovią – który odpowiadał za ogrzewanie sceny, podjęliśmy wszelkie możliwe środki zaradcze, by inauguracja festiwalu mogła dojść do skutku. Sinfonia Varsovia wciąż nie posiada własnej sali koncertowej, do której w takiej sytuacji można by przenieść koncert, a zmiana terminu wydarzenia z udziałem trzech rozchwytywanych solistów była właściwie niemożliwa. Jednocześnie odwołanie koncertu otwierającego festiwal i nawiązującego swoim programem do rocznicy zakończenia II wojny światowej (obchodzonej 8 maja) i do 80-lecia odbudowy stolicy, bez możliwości przełożenia go na inny termin, byłoby rozczarowaniem dla naszej publiczności, która pomimo niskiej temperatury zdecydowała się na uczestnictwo w wydarzeniu. Chcemy również zaznaczyć, że inauguracja festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu nie była odosobnionym wydarzeniem plenerowym w tamten chłodny majowy weekend – m.in. następnego dnia, 11 maja 2025, w Łazienkach Królewskich rozpoczął się 66. Sezon Koncertów Chopinowskich, w równie niesprzyjających warunkach atmosferycznych. W kolejnych latach nie planujemy jednak koncertów plenerowych w początkowych tygodniach maja, by uniknąć trudności w związku z nieprzewidywalną pogodą.
Koncerty finałowe kolejnych edycji Akademii Sinfonia Varsovia są już tradycyjnym elementem festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu (w tym roku zostały włączone do programu po raz trzeci). Sinfonia Varsovia od kilkunastu sezonów (wprowadziliśmy ten projekt jako pierwsza orkiestra w Polsce) kształci młodych instrumentalistów w zakresie gry kameralnej i orkiestrowej, umożliwiając im aktywne uczestnictwo w projektach. Nie zgadzamy się z opinią, że na naszym festiwalu nie powinny występować młode osoby – o poziomie uczestników programu świadczy np. obecny skład orkiestry, którego znaczną część stanowią absolwentki Akademii Sinfonia Varsovia. Co więcej, autorka recenzji doceniła energię i poziom artystyczny zespołu, nieodstający od standardu europejskich programów edukacyjnych, co tylko umacnia nas w przekonaniu, że koncert Akademii w żadnej mierze nie obniżył rangi tegorocznego festiwalu.
W naszym odczuciu w recenzji zabrakło proporcjonalnego podkreślenia licznych jasnych punktów 25. edycji Sinfonii Varsovii Swojemu Miastu. Tekst koncentruje się na negatywach w sposób, który zniekształca całościowy obraz festiwalu. Tytuł „Ciemne chmury nad Sinfonią”, wraz z tezą o rzekomym kryzysie orkiestry, opiera się na wybranych koncertach, a nie odzwierciedla w pełni pracy całego zespołu w trakcie festiwalu. Tego typu uogólnienia, bazujące na pojedynczych przypadkach, mogą sugerować istnienie głębokiego kryzysu instytucji, podczas gdy wiele innych koncertów o wysokim poziomie artystycznym, z udziałem uznanych dyrygentek i solistów, zostało całkowicie pominiętych bądź potraktowanych pobieżnie.
Przykładem takiego pominięcia jest brak wzmianki o jednym z kluczowych wydarzeń tegorocznego festiwalu – koncercie Mille affetti z udziałem wybitnego sopranisty Brunona de Sá, pod batutą Jarosława Thiela. Było to wydarzenie zarówno oryginalne programowo, jak i wysoko ocenione przez publiczność oraz środowisko muzyczne. W tym koncercie orkiestra wykonała repertuar z zastosowaniem historycznych praktyk wykonawczych (m.in. używając rogów naturalnych w sekcji waltorni), co stanowi ewenement na polskiej scenie orkiestr „współczesnych”. W recenzji pojawia się również pozytywna wzmianka o „żywiołowym wykonaniu Koncertu na orkiestrę Béli Bartóka”, jednak nie została odnotowana rola dyrygenta Martina Rajny, obecnie głównego dyrektora Opery w Budapeszcie i wkrótce dyrektora Filharmonii Luksemburskiej. Jego profesjonalizm i zaangażowanie miały bezpośredni wpływ na poziom artystyczny tego występu. Pominięte zostały także nazwiska Andreasa Wittmanna, instrumentalisty i dyrygenta niezwykle zasłużonego dla Berlińskich Filharmoników, który zadyrygował Sinfonią Varsovią na koncercie 12 czerwca 2025, doskonale balansując brzmienie poszczególnych sekcji orkiestry, jak również dwóch zaproszonych dyrygentek: Marty Kluczyńskiej, która poprowadziła koncert inauguracyjny 10 maja 2025, i Anny Sułkowskiej-Migoń, prowadzącej koncerty z serii Inny punkt słyszenia 31 maja i 1 czerwca 2025. Ostatnie z wymienionych tu wydarzeń zostały bardzo entuzjastycznie przyjęte przez publiczność. Należy również dodać, że Sinfonia Varsovia realizuje format umożliwiający odbiorcom słuchanie muzyki z perspektywy orkiestry już po raz kolejny i wprowadziła go do swojego programu artystycznego jako pierwsza (i na ten moment jedyna) orkiestra w Polsce. Włączamy tym samym naszą publiczność w hermetyczny świat muzyki klasycznej i przyciągamy rzesze nowych słuchaczek.
Jednocześnie zgadzamy się z krytyką koncertu zamykającego festiwal z udziałem Iana Hobsona. Wybór dyrygenta na finał tegorocznej edycji Sinfonii Varsovii Swojemu Miastu wynikał z wieloletniej współpracy i wspólnych projektów nagraniowych zrealizowanych w przeszłości, pozytywnie ocenianych przez środowisko muzyczne. Nic jednak nie usprawiedliwia formy, jaką zaproszony przez Sinfonię Varsovię wykonawca zaprezentował 16 czerwca 2025.
W trakcie jubileuszowej edycji festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu odbyło się dziewięć koncertów, z czego siedem z udziałem całego składu orkiestry. Zespół w ciągu nieco ponad miesiąca przygotował aż sześć nowych programów orkiestrowych, gromadząc za każdym razem (za wyjątkiem koncertu inauguracyjnego) blisko stuprocentową publiczność. Koncerty te poprowadziły dwie polskie dyrygentki i jeden polski kapelmistrz, a wśród zagranicznych dyrygentów wystąpili artyści związani z Berlińską Filharmonią oraz wschodząca gwiazda światowej dyrygentury – Martin Rajna. Wśród solistów, poza wspomnianym Brunonem de Sà, wystąpili: finalista ostatniego Konkursu Chopinowskiego, koncertmistrz Filharmoników Wiedeńskich, zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Leeds, solista-waltornista Berlińskich Filharmoników wraz z solistami orkiestry oraz wybitni i popularni polscy pianiści. Zgodnie z misją łączenia najwyższej jakości artystycznej z otwartością na nową publiczność Sinfonia Varsovia zorganizowała bezpłatny koncert dla lokalnej społeczności warszawskiego Kamionka oraz – dwukrotnie – unikatowy w skali kraju format Inny punkt słyszenia, który pozwolił ponad 400 słuchaczom doświadczyć podczas koncertu perspektywy muzyczek orkiestrowych.
Doceniamy każdą opinię – także tę krytyczną – zwłaszcza gdy zwraca ona uwagę na kwestie wymagające refleksji i poprawy. Zależy nam jednak, by wizerunek orkiestry oraz charakter wydarzeń organizowanych przez naszą instytucję były prezentowane w sposób zbalansowany i oddający całość przedsięwzięć, bez nieuzasadnionego sugerowania spadku poziomu organizacyjnego i poziomu artystycznego Sinfonii Varsovii.
