Mariusz Smolij
Mariusz Smolij jest jednym z najwybitniejszych dyrygentów swojego pokolenia prowadzących orkiestry w Stanach Zjednoczonych i Europie. Opinię tą potwierdzają zarówno krytycy muzyczni po obu stronach Atlantyku, jak i League of American Orchestras. Ta prestiżowa organizacja z siedzibą w Nowym Jorku, zrzeszająca wszystkie orkiestry symfoniczne w Ameryce Północnej wyróżniła jego nazwisko na prestiżowej liście najwybitniejszych mistrzów batuty.
W wyniku zwycięstw w szeregu poważnych konkursów, Mariusz Smolij od wielu lat związany jest stałymi kontraktami z wybitnymi instytucjami muzycznymi w USA. Dyrygował ponad 130 orkiestrami w 29 krajach, na czterech kontynentach, występując na najbardziej prestiżowych estradach koncertowych świata, m. in. w nowojorskim Carnegie Hall, nowojorskim Lincoln Center, Kimmel Center w Filadelfii, ABC Hall w Johannesburgu, Narodowym Centrum Kultury w Pekinie, Sali Concertgebouw w Amsterdamie, Tonhalle w Zurichu, Salle Gaveau w Paryżu oraz narodowych centrach kulturalnych Polski, Czech, Słowacji, Bułgarii, Serbii, Cypru, Niemiec, Austrii, Węgier, Włoch, Meksyku, Kolumbii, Boliwii, Chin oraz Korei Płd.
Na liście prowadzonych przez niego orkiestr znajdują się między innymi: Atlanta Symphony Orchestra, Detroit Symphony Orchestra, Houston Symphony, Rochester Philharmonic, New Jersey Symphony Orchestra, Indianapolis Symphony, Indianapolis Chamber Orchestra, Chicago Lyric Opera Orchestra, Omaha Symphony Orchestra, Missouri Symphony, St. Louis Philharmonic, Symphony of Nova Scotia (Kanada), Johannesburg Philharmonic Orchestra (RPA), Jerusalem Symphony, Israel Symphony Orchestra, Israel Chamber Orchestra, Rotterdam Chamber Orchestra, Orchestra da Camera Fiorentina, Orchestra Teatro Olimpico Vicenza, Orchestra di San Remo, Orchestra Sinfonica Lecce (Włochy), Orchestre Lamoureux Paris (Francja), Bern Sinfonieorchester, Sinfonieorchester Basel (Szwajcaria), Bergische Symphoniker, Göttingen Philharmonie, Kiel Philharmonie, Staatsorchester Frankfurt (Niemcy), Budapest Symphony Orchestra, Filharmonia Narodowa w Warszawie, Sinfonia Varsovia, Bułgarska Filharmonia Narodowa w Sofii, Serbska Filharmonia Narodowa w Belgradzie, Narodowa Filharmonia Boliwii, Kolumbii, Meksyku i wiele innych.
Artysta nagrywał dla wytwórni Hungaroton, Universal Poland oraz Narodowego Radia USA (NPR). Od 2004 roku regularnie współpracuje z wytwórnią NAXOS, wydając 12 płyt, często prezentujących światowe premiery nagraniowe. Wydany przez tą firmę album z muzyką Andrzeja Panufnika, a nagrany wspólnie z Polską Orkiestrą Kameralną, został wyróżniony w Londynie przez prestiżową „London Evening Standard” oraz doskonale oceniony przez wielu krytyków w Europie i USA. Kolejna płyta, z Filharmonią Poznańską, poświęcona była muzyce Tadeusza Szeligowskiego, natomiast siedem ostatnich CD z muzyką węgiersko-amerykańskich kompozytorów (M. Rozsa, E. Zador) zostało nagranych z Budapesztańską Orkiestrą Symfoniczną. Nagranie muzyki Grażyny Bacewicz z Capella Bydgostiensis otrzymało w 2015 roku nagrodę Fryderyka i doskonałe recenzje międzynarodowych krytyków.
W Polsce dyrygent współpracuje z Polską Orkiestrą Kameralną oraz orkiestrą Sinfonia Varsovia, z którą dokonał szeregu nagrań (Naxos, CDAccord) i którą prowadził podczas tournée koncertowych w Japonii, Francji oraz USA. Artysta dyrygował gościnnie większością polskich zespołów filharmonicznych i radiowych, m.in. Filharmonią Narodową w Warszawie podczas Forum Lutosławskiego. W latach 2002 – 2004 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Filharmonii Wrocławskiej, z którą także koncertował w USA, Francji, Niemczech i Czechach oraz na Festiwalu Wratislavia Cantans. Od 2016 roku pełni rolę dyrektora artystycznego Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej.
W Stanach Zjednoczonych pełni funkcję dyrektora artystycznego orkiestry kameralnej Riverside Symphonia w New Jersey oraz Acadiana Symphony Orchestra w Luizjanie. W latach 1994 – 1997 był drugim dyrygentem New Jersey Symphony Orchestra, a w okresie 2000 – 2003, na zaproszenie Christopha Eschenbacha pracował jako stały dyrygent w Houston Symphony Orchestra. W latach 1996 – 2000 zajmował pozycję profesora dyrygentury na Northwestern University w Chicago – Evanston, będąc w tym czasie najmłodszym wykładowcą dyrygentury pośród wszystkich czołowych uczelni amerykańskich. Jest wysoce poszukiwanym pedagogiem i prowadził międzynarodowe kursy m.in. w Czechach, Słowacji, Stanach Zjednoczonych, Chinach, Korei Płd., Polsce oraz dla Konserwatorium w Zurychu (Szwajcaria). Od 2009 roku artysta jest również gościnnym profesorem i dyrygentem uniwersytetu muzycznego w Tianjin (Chiny).
Artysta podczas wieloletniej kariery artystycznej zdobył również szerokie uznanie za kreatywność programową, podnoszenie poziomu artystycznego pracujących z nim orkiestr oraz kunszt pedagogiczny i umiejętności popularyzowania muzyki.
Mariusz Smolij jest absolwentem Akademii Muzycznej w Katowicach w klasie skrzypiec. Wraz z założonym przez siebie Kwartetem Smyczkowym im. K. Pendereckiego, wyjechał do USA. Kontynuował tam studia m.in. w prestiżowej Eastman School of Music w Rochester, w stanie Nowy Jork. W 1998 roku z ramienia tej instytucji otrzymał stopień doktorski.
